Το πρώτο τμήμα ακολουθεί το δρόμο που ακολουθούσε και το νερό, για να υδροδοτήσει την πόλη στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Το μονοπάτι περνάει από 5 πέτρινα γεφύρια και ελίσσεται πάνω στο παλιό σκεπασμένο αυλάκι, όπου το νερό κυλούσε για να καταλήξει στο εντυπωσιακό υδραγωγείο, «τις Καμάρες», στην Καβάλα.

 

Η διαδρομή ξεκινάει από το εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου, στο τέρμα της οδού 13ης Σεπτεμβρίου.
Η αρχή της είναι ένας στενός χωματόδρομος ο οποίος περνά μέσα από κτήματα και αγροικίες, για να μετατραπεί γρήγορα σε φαρδύ μονοπάτι. Αφού περάσουμε την πρώτη γέφυρα – στο πλάι της υπάρχει βρύση απ’ όπου μπορούμε να προμηθευτούμε νερό – αφήνουμε τα τελευταία σπίτια και βρίσκουμε το πρώτο λιθόστρωτο τμήμα του μονοπατιού. Από εδώ και για αρκετή ώρα μας συνοδεύει η όμορφη θέα προς το Περιγιάλι.
Στη συνέχεια το μονοπάτι στενεύει, περνάει μέσα από πεύκα, και φτάνει σε χαρακτηριστικό πέτρινο γεφύρι, 2 χιλιόμετρα από την αφετηρία.
Συνεχίζουμε σε χωματόδρομο ο οποίος ανοίχτηκε για τις ανάγκες της κατασκευής της Εγνατίας οδού και μας οδηγεί στη μεγάλη χαραδρογέφυρα του αυτοκινητοδρόμου. Καθώς περνάς από κάτω το εντυπωσιακό της μέγεθος σου προκαλεί δέος και θαυμασμό. Θαυμασμό όμως νιώθεις και για το μεγαλύτερο και ομορφότερο παλιό πέτρινο γεφύρι της διαδρομής, το οποίο γειτονεύει με τη σύγχρονη γέφυρα. Έχει τρία τόξα, με το κεντρικό του σε δύο σειρές λόγω του μεγάλου βάθους της χαράδρας.
Από την πηγή μας χωρίζουν άλλα 2 χιλιόμετρα. Το λιθόστρωτο μονοπάτι, χωρίς άλλες σύγχρονες παρεμβάσεις, περνάει ένα ακόμα γεφύρι, κι ανηφορίζει σε μια εντυπωσιακή πορεία δίπλα σε ρέμα με πυκνή βλάστηση. Το νερό έχει έντονη την παρουσία του καθώς σε αρκετά σημεία οι πλάκες που σκέπαζαν το αυλάκι έχουν μετακινηθεί και το αφήνουν να τρέχει ελεύθερο πάνω στο μονοπάτι. Τα τελευταία μέτρα μέχρι τη «Μάνα του νερού» είναι αρκετά ανηφορικά, αλλά το δροσερό νερό της απαλύνει την κούραση της προσπάθειας. Μέχρι το σημείο αυτό απαιτείται πορεία 2 περίπου ωρών.
Από εδώ και πέρα, για να συνεχίσουμε προς το χωριό της Παλιάς Καβάλας, θα πρέπει να ακολουθήσουμε την περίφραξη του κτήματος που υπάρχει μπροστά από την πηγή. Η διαδρομή είναι ασαφής, χωρίς σηματοδότηση και με πολλά μονοπάτια ανοιγμένα από τα κοπάδια της περιοχής. Με κατεύθυνση βορειοδυτική, περνώντας ανάμεσα σε εγκαταλειμμένα χωράφια, ανηφορίζουμε για να καταλήξουμε σε χωματόδρομο. Ακολουθώντας τον προς δεξιά για δέκα λεπτά, (500 μέτρα), τον αφήνουμε, και στρίβουμε αριστερά, για να μπούμε στο μονοπάτι προς το χωριό.
Καθαρό πια και ευδιάκριτο, το μονοπάτι, τραβερσάρει την πλαγιά, ενώ η θέα προς τον κάμπο των Φιλίππων και το Παγγαίο εκτείνεται μαγευτική. Στο τέλος της τραβέρσας κατηφορίζουμε προς την Παλιά Καβάλα, που αρχίζει να διακρίνεται χαμηλότερα. Περνάμε παρατημένα χωράφια, καταλήγουμε γρήγορα σε χωματόδρομο με βρύση και πλάτανο, και κατεβαίνουμε προς το ρέμα, το οποίο διασχίζουμε από μια μικρή γέφυρα. Η τελική ανηφόρα μας οδηγεί στα πρώτα σπίτια και στον κεντρικό δρόμο του χωριού.

Η ύδρευση της πόλης
Κατά την τουρκοκρατία, όταν ο πρώτος Βεζύρης του Σουλτάνου Σουλεϊμάν Β’, Ιμπραήμ πασάς, μεγάλωσε την πόλη, μεγάλωσε και η ανάγκη για νερό. Έτσι αποφάσισε την οικοδόμηση του μεγάλου έργου υδροδότησης της πόλης, με τα νερά πηγής, η οποία βρίσκεται σε παλαιό μονοπάτι που οδηγούσε στην περιοχή της Παλιάς Καβάλας. Η πηγή, γνωστή ως «μάνα του νερού», ή «Σούμπαση» ή «Τρία Καραγάτσια», απέχει περί τα 6.400 μ. από τα τείχη της πόλης.
Το έργο εκτελέστηκε βάσει καλά μελετημένου σχεδίου το οποίο απαιτούσε ειδικές γνώσεις, και όχι απλώς τη συνηθισμένη πείρα μαστόρων. Εξαιρετικό προσόν της κατασκευής είναι η μέγιστη οικονομία της φύσης. Οι τεχνίτες εκμεταλλεύτηκαν πλήρως και την τελευταία πιθαμή γης, και εναρμόνισαν το έργο τους με το φυσικό περιβάλλον, στο οποίο δεν προκάλεσαν ούτε αμυχή.
Η πρώτη και κύρια πηγή βρίσκεται σε υψόμετρο 400 μ. όπου το νερό συλλεγόταν σε λιθόκτιστη κατασκευή. Εκτός από την πρώτη υπήρχαν κι άλλες δευτερεύουσες μάνες κατά μήκος της διαδρομής του αγωγού, οι οποίες συμπλήρωναν την τροφοδοσία του. Το νερό διοχετεύονταν σε κτιστό επίγειο αγωγό καλυπτόμενο με ακανόνιστες μαρμαρόπλακες, ενώ πέντε υδατογέφυρες γεφύρωναν τις ρεματιές που παρεμβάλλονταν στην πορεία του. Τρεις κτιστές γούρνες κάλυπταν τις ανάγκες πεζών και ζώων. Σήμερα μπορεί κανείς να το παρατηρήσει μέχρι την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, στο άκρο της σημερινής πόλης. Από κει και πέρα η πορεία του συνέπιπτε με την οδό 13ης Σεπτεμβρίου, και στη συνέχεια με την οδό Κωνσταντινίδου Ποιητού, για να οδηγηθεί στο τελευταίο τμήμα του, δηλαδή στις Καμάρες, το μεγάλο τοξωτό υδραγωγείο, που ενώνει τα δύο αντικριστά υψώματα.
Αρχαιολογικές και ιστορικές όμως μελέτες καταδεικνύουν ότι στην ίδια θέση προϋπήρχε του έργου υδραγωγείο από τη βυζαντινή ή και τη ρωμαϊκή ακόμα εποχή. Ο Ιμπραήμ πασάς το βρήκε σε κακή κατάσταση, καθώς για πολλούς αιώνες κάθε λειτουργία του είχε διακοπεί. Η ριζική επισκευή του κατά τα έτη 1520-1530 έδωσε στο υδραγωγείο τη σημερινή του μορφή. Έτσι εξηγείται γιατί ο Ρ. Belon, ο οποίος πέρασε από την Καβάλα τρεις περίπου δεκαετίες μετά την επισκευή του υδραγωγείου, μιλά για αναστήλωση κι όχι για εξ ‘αρχής ανοικοδόμηση-κατασκευή, και αναφέρει ότι το υδραγωγείο είναι έργο των βασιλέων της Μακεδονίας.
Το υδραγωγείο ύδρευσε την πόλη μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα.