Μέχρι τα μέσα του 18ου αιώνα η περιοχή του Mont Blanc ήταν τελείως άγνωστη κι απρόσιτη. Ακόμη και οι Ελβετοί εξερευνητές που άρχισαν εκείνη την εποχή ν’ ανακαλύπτουν και να καταγράφουν τους ορεινούς όγκους των Άλπεων, απέφευγαν την κοιλάδα και τα βουνά του Chamonix, που τα αποκαλούσαν "καταραμένα βουνά". Τα βουνά αυτά είναι τόσο άγρια που οι άνθρωποι μέχρι τον 18ο αιώνα πίστευαν πως δράκοι και δαίμονες κατοικούσαν στις απρόσιτες κορυφές και στις παγωμένες κοιλάδες. Το 1690 ο επίσκοπος του Chamonix επέλεξε και μίσθωσε μία ομάδα τολμηρών ενοριτών του, με σκοπό να εξασκηθούν και να εντοπίσουν ασφαλείς τρόπους, για να πλησιάσουν και να μελετήσουν τους παγετώνες που απειλούσαν το χωριό τους.

Horace Benedict de Saussure

Η προσπάθειά τους αυτή κίνησε το ενδιαφέρον διάφορων επιστημόνων της εποχής που κατέφθασαν στο Chamonix, και με τη βοήθεια των ντόπιων, άρχισαν να προσεγγίζουν το βουνό ώστε να μελετήσουν το φυσικό φαινόμενο των παγετώνων. Οι πρώιμοι αυτοί ορεινοί αναβάτες δεν διέθεταν πιολέ και κραμπόν, αλλά εξοπλισμό που αποτελούνταν από βαρόμετρα, θερμόμετρα και άλλα επιστημονικά όργανα. Ήταν όμως αυτοί που άνοιξαν το δρόμο ώστε να αποδαιμονοποιηθεί το βουνό στη συνείδηση των ανθρώπων. Αυτοί που έδωσαν λογικές ερμηνείες στα φυσικά φαινόμενα και απελευθέρωσαν την ανθρώπινη φαντασία, γεννώντας και την επιθυμία να τα κατακτήσουν. Η λεγόμενη χρυσή εποχή του αλπινισμού γεννήθηκε εδώ και το Mont Blanc έγινε το σύμβολο της προσπάθειας του ανθρώπου να αναρριχηθεί στις ψηλές κορυφές.

Ο δρόμος, όμως, δεν ήταν εύκολος. Υπήρξαν πολλές επίμονες αλλά αποτυχημένες προσπάθειες, όχι μόνο από τους κατοίκους της κοιλάδας του Chamonix, αλλά κι από επίδοξους ορειβάτες απ’ όλη την Ευρώπη. Προσπάθειες 26 χρόνων, στη διάρκεια των οποίων κάθε νέα αποτυχία ενίσχυε την εμμονή και την επιθυμία για την κατάκτηση του Mont Blanc.

To 1760 o Ελβετός αριστοκράτης και φυσιολάτρης Horace Benedict de Saussure (που από πολλούς θεωρείται ο ιδρυτής του αλπινισμού), επισκέφτηκε το Chamonix και ανακοίνωσε ότι προσφέρει μεγάλη αμοιβή σ’ όποιον κατακτήσει πρώτος την κορυφή του Mont Blanc. Ο ίδιος είχε ήδη δύο αποτυχημένες προσπάθειες στο ενεργητικό του. Ο Saussure, όπως και πολλοί ορειβάτες της εποχής του, προσπάθησε να προσεγγίσει το βουνό από την Ιταλική πλευρά, από το χωριό Courmayeur θεωρώντας πιο προσιτή τη διαδρομή.

Chamonix 1786

Ο γιατρός του χωριού Michael Gabriel Paccard περιέθαλπε πολλούς επίδοξους ορειβάτες που υπέφεραν από παθήσεις λόγω της έκθεσής τους στα ακραία καιρικά φαινόμενα και στο μεγάλο υψόμετρο. Ένα καλοκαιρινό μεσημέρι του 1786 εμφανίστηκε στο ιατρείο του, ο ντόπιος γεωργός και κυνηγός κρυστάλλων ( crystal hunter ) Jacques Balmat, άρρωστος και άσχημα ηλιοκαμένος, μετά από μία αποτυχημένη προσπάθεια ν’ αναρριχηθεί στο Mont Blanc, λίγες μέρες πριν. Ο Jacques Balmat έκανε την ανάβαση μόνος του και πέρασε 3 μέρες σε μεγάλο υψόμετρο, προσπαθώντας να βρει περάσματα και διαδρομές που θα τον οδηγούσαν στην κορυφή, χωρίς επιτυχία. Όμως δεν απογοητεύτηκε. Η εμπειρία του τον έκανε να πιστέψει πως αυτή τη φορά είχε εντοπίσει τα περάσματα που θα τον βοηθούσαν να ξεπεράσει τα εμπόδια και να αναρριχηθεί στην καρδιά του βουνού. Εκείνο το απόγευμα κατάφερε να πείσει τον Paccard πως κατείχε πλέον τη διαδρομή που θα τον οδηγούσε στην κορυφή. Ο Paccard με τη διάθεση για νέες ανακαλύψεις, εξερευνήσεις και κατακτήσεις, που χαρακτήριζε όλους τους επιστήμονες της εποχής του, ενθουσιάστηκε με τις διηγήσεις του Balmat και προσφέρθηκε να τον συνοδέψει στην επόμενη προσπάθεια.

Ο Michael Gabriel Paccard και ο Jacques Balmat

Ξεκίνησαν στις 8 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς. Προσπάθησαν να προωθηθούν γρήγορα προς τον παγετώνα Boinossay και πέρασαν τη νύχτα ανάμεσα στον παγετώνα και στο Dakonne. Την επόμενη μέρα προσέγγισαν το Dome di Guter, με τον Balmat να σκαλίζει πατήματα στο παγωμένο χιόνι και τον Paccard να ακολουθεί με δυσκολία. Πριν την τελική ανάβαση στην κορυφή ο γιατρός θέλησε να εγκαταλείψει, αλλά ο Balmat τον τραβούσε και τον βοηθούσε συνέχεια μέχρι που έφτασαν και οι δύο στην πολυπόθητη κορυφή. Ο Paccard ήταν σχεδόν λιπόθυμος κι έτσι οι κάτοικοι του Chamonix, που παρακολουθούσαν την ανάβαση με κιάλια, είδαν μία μόνο φιγούρα να κουνάει τα χέρια της από την κορυφή. Το Mont Blanc είχε κατακτηθεί.

Ο Balmat ήταν αναμφίβολα αυτός που άξιζε την αμοιβή. Ήταν αυτός που έγινε ο πρώτος οδηγός βουνού του Mont Blanc κι οδήγησε τον ίδιο τον Saussure στην κορυφή την επόμενη χρονιά. Στην κεντρική πλατεία του Chamonix δεσπόζει σήμερα το μπρούτζινο γλυπτό που απεικονίζει τον κόμη de Saussure και τον Balmat δίπλα του, με ορειβατικό εξοπλισμό, να του δείχνει την κορυφή.

Ο Paccard παντρεύτηκε την αδερφή του Balmat και συνέχισε να σκαρφαλώνει περιστασιακά στα βουνά, πάντα με σχοινοσύντροφο τον Balmat. Ο Balmat έγραψε αργότερα τα απομνημονεύματά του με τίτλο “The first ascent to Mont Blanc, a true story” . Πέθανε το 1834 στο βουνό. Έπεσε σε έναν γκρεμό, ψάχνοντας για χρυσάφι στη κοιλάδα Sixt valley.

Η φιγούρα του Balmat που δείχνει στον Saussure για την κορυφή στην κεντρική πλατεία του Chamonix.

Στα επόμενα χρόνια όλο και περισσότεροι ορειβάτες προσέγγιζαν το Mont Blanc, ανοίγοντας καινούργιες διαδρομές, εξελίσσοντας και βελτιώνοντας τον εξοπλισμό τους, αλλά και χτίζοντας καλύβες-καταφύγια σε διάφορες τοποθεσίες του βουνού. Σήμερα το Mont Blanc διαθέτει ένα από τα καλύτερα δίκτυα καταφυγίων σ’ όλο τον κόσμο. Το 1881 ο μετεωρολόγος και δεινός ορειβάτης Joseph Vallot, ανέλαβε την κατασκευή ενός καταφυγίου ανάγκης στο δρόμο για το Mont Blanc στα 4362 μ. Το καταφύγιο Vallot αποτελεί και σήμερα σημείο αναφοράς για όσους ανεβαίνουν στην κορυφή. Όταν ολοκληρώθηκε, το 1890, ήταν η ψηλότερη ( σε υψόμετρο ) ανθρώπινη κατασκευή στον κόσμο. Ο ίδιος ο Vallot ανέβηκε, στην διάρκεια της ζωής του, στην κορυφή 34 φορές!

Το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την ορειβασία, την εποχή εκείνη, έκανε το Camonix το γνωστότερο ορειβατικό κέντρο στην Ευρώπη. 1821. Ιδρύεται στο Chamonix ο πρώτος ‘’ Σύνδεσμος οδηγών βουνού’’ στον κόσμο [company de guides] . Στόχος του, η εκπαίδευση των οδηγών βουνού, ώστε να κινούνται με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, αλλά και η προσφορά κάθε δυνατής βοήθειας στις οικογένειες των οδηγών που χάνονταν στο βουνό. Σήμερα στο Chamonix λειτουργεί μία από τις σημαντικότερες ανώτερες σχολές οδηγών βουνού στο κόσμο. Η τετραετούς φοίτησης σχολή E.N.S.A. –Ecole Nationale De Ski et de Alpinism-.

Πρώτη γυναικεία ανάβαση

Η πρώτη γυναικεία ανάβαση στο Mont Blanc αποδίδεται στη Maria Paradis, μία φτωχή υπηρέτρια που ζούσε στο Camonix . Την 14η Ιουλίου του 1808 η Μαρία με μια συντροφιά ντόπιων ορειβατών μεταξύ των οποίων και ο Jaques Balmat, επιχείρησε και κατάφερε να κατακτήσει την κορυφή του Mont Blanc. Κατά την τελική προσπάθεια αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες (δυσκολευόταν να αναπνεύσει, δεν μπορούσε να μιλήσει, λίγο πριν την κορυφή έχασε προσωρινά και την όρασή της) κι έφτασε στην κορυφή σχεδόν λιπόθυμη. Παρ’ όλα αυτά κατάφερε να συνεχίσει ακόμη κι όταν οι δυνάμεις της την εγκατέλειπαν και να φτάσει στην κορυφή. Η Μαρία έγινε διάσημη στον ορειβατικό χώρο και έμεινε γνωστή ως "Maria de Mont Blanc". Στα επόμενα χρόνια εκμεταλλεύτηκε εμπορικά την επιτυχία της κι άνοιξε στο Chamonix μία πολύ επιτυχημένη πανσιόν για ορειβάτες. Δεν ξανανέβηκε στο βουνό.

Η επόμενη γυναικεία ανάβαση στο Mont Blanc πραγματοποιήθηκε 30! χρόνια μετά. Το καλοκαίρι του 1838 η κόμισα Hanriette de Angeville, 44 ετών τότε, έκανε την πρώτη οργανωμένη και καλά προετοιμασμένη προσπάθεια ανάβασης στο Mont Blanc. Ήθελε να δείξει στην ανδροκρατούμενη κοινωνία της εποχής, πως μία γυναίκα μπορεί να τα καταφέρει και στις πιο ακραίες αντρικές δραστηριότητες. Η Hanriette πήρε στα σοβαρά την προετοιμασία της αποστολής. Προπονήθηκε κατάλληλα και σκαρφάλωσε σε διάφορες μικρότερες κορυφές. Επιμελήθηκε με προσοχή τον ορειβατικό ρουχισμό της, σχεδιάζοντας η ίδια τα ρούχα που θα φορούσε στο βουνό. Ήταν άλλωστε η πρώτη γυναίκα που επέτρεψε στον εαυτό της να φορέσει παντελόνια για να διευκολυνθεί στο σκαρφάλωμα, προσθέτοντας όμως από πάνω (για να μην είναι πολύ προκλητική) ένα μακρύ, κομψό παλτό, βάρους 7 κιλών!

H Maria Paradis (αριστερά) και η Hanriette de Angeville (δεξιά).

Χρησιμοποίησε 6 οδηγούς βουνού και 6 βαστάζους. Οι προμήθειες της αποστολής περιελάμβαναν μεταξύ άλλων, 24 μαγειρεμένα κοτόπουλα, ένα βαρέλι κρασί και 3 κιλά σοκολάτα. Επίσης προσέλαβε 3 illustrators (ζωγράφους - σκιτσογράφους) που έπαιζαν την εποχή εκείνη τον ρόλο των φωτογράφων, για να αποθανατίσουν τις φάσεις της ανάβασης. Η Hanriette τα κατάφερε και σκαρφάλωσε με επιτυχία στην κορυφή. Κατά την κατάβαση άφησε το αποτύπωμά της στο βουνό, σκαλίζοντας σε έναν βράχο τη φράση που έμελε να γίνει διάσημη. "where there is a will, there is a way" (όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος).

Την πετυχημένη ανάβαση ακολούθησε ένα εντυπωσιακό πάρτι στο Chamonix, στη διάρκεια του οποίου εμφανίστηκε και η Maria Paradis, για να συζητήσει με την Hanriette και να τη συγχαρεί για την επιτυχία της. Όλες οι ιστορικές πηγές που αναφέρονταν στα γεγονότα αυτά βασίζονταν στις μαρτυρίες της Hanriette, η οποία και προσπάθησε να υποβαθμίσει το επίτευγμα της Μαρίας και να προβάλει τη δική της ανάβαση σαν την πρώτη γυναικεία κατάκτηση του Mont Blanc. Πολύ αργότερα ήρθαν στο φώς μαρτυρίες και πηγές, που αποκατέστησαν τη φήμη της Μαρίας. Ήταν όντως αυτή η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε την κορυφή, με τη βοήθεια βέβαια των συντρόφων της, αλλά με τις δικές της δυνάμεις και τη δική της θέληση. Η Hanriette, από την άλλη, ήταν πραγματικά η πρώτη γυναίκα που ασχολήθηκε σοβαρά με την ορειβασία. Ήταν μεγάλη η αγάπη της για το βουνό και συνέχισε να σκαρφαλώνει μέχρι την ηλικία των 69 ετών, έχοντας συνολικά κατακτήσει 21 κορυφές.