Πολυγέφυρο στην Πιέρια κοιλάδα (Μουσθένη)

Νότια της Μουσθένης, στον κάμπο της Πιέριας κοιλάδας, ανάμεσα στο Παγγαίο και το Σύμβολο βρίσκονται μια σειρά από 6 πέτρινες καμάρες που στην σχετική βιβλιογραφία παρουσιάζονται ως ανεξάρτητα γεφύρια. Όμως οι διαδοχικές αυτές καμάρες εντάσσονται σε μία ενιαία κατασκευή, σε ένα "πολυγέφυρο", που με τα διαδοχικά του τόξα σχημάτιζε μία δίοδο πλάτους 3 μέτρων και επέτρεπε την ασφαλή διέλευση ανθρώπων και εμπορευμάτων από τα ελώδη εδάφη της κοιλάδας που πλημύριζαν συχνά από τις υπερχειλίσεις του ποταμού Μαρμαρά. Περιπτώσεις παρόμοιων γεφυριών συναντάμε και σε άλλα μέρη του Ελλαδικού χώρου όπως αυτό του Αλάμπεη στην Αιτωλοακαρνανία και του Λυκόστομου στα Γιάννενα.

Δεν γνωρίζουμε το χρόνο κατασκευής του αλλά ο Θ.Λυμπεράκης υποστηρίζει ότι είναι παλαιότερο της οθωμανικής περιόδου1.  Πάντως το μεγάλο πλάτος του δρόμου και το συνολικό μέγεθος του έργου καταδεικνύουν την μεγάλη σημασία αυτού του οδικού άξονα.

Οι έξι καμάρες που σώζονται σήμερα σχηματίζουν μια γραμμή μήκους 120 μέτρων. Η πρώτη και η δεύτερη από τις καμάρες, προς την πλευρά του αναχώματος του ποταμού, είναι οι μεγαλύτερες με μήκος περίπου 8 μέτρα η κάθε μία. Ακολουθούν άλλες τρεις μικρότερες  που δυστυχώς έχουν επιχωθεί στο μεγαλύτερο μέρος τους ενώ η τελευταία, θαμμένη και μισοκατεστραμμένη βρίσκεται στην απέναντι πλευρά του γειτονικού επαρχιακού δρόμου, η διάνοιξη του οποίου πιθανόν να κατέστρεψε μία ακόμα καμάρα. Τον ακριβή αριθμό των καμαρών και το συνολικό μήκος του γεφυριού δεν μπορούμε πια τον γνωρίζουμε αφού η διευθέτηση την κοίτης του Μαρμαρά και η αποξήρανση των εδαφών  την δεκαετία του 50, μετέβαλε ριζικά όλη την περιοχή.

Σήμερα χωρίς καμία συντήρηση, οι καμάρες  του θάβονται σιγά-σιγά κάτω από τα χώματα των διπλανών χωραφιών. Επιπλέον έχει υποστεί ζημιές και από την δράση χρυσοθήρων που στην προσπάθειά τους να το γκρεμίσουν, αφαίρεσαν το κλειδί της δυτικής του καμάρας,  χωρίς ευτυχώς  αποτέλεσμα.  Η καμάρα παραμένει στη θέση της αν και παρουσιάζει μεγάλες ρωγμές στην εσωτερική πλευρά του τόξου της.

Το εντοπίζουμε μετά την αερογέφυρα της Εγνατίας Οδού, κατευθυνόμενοι από την Μουσθένη προς  το Σιδηροχώρι, σε απόσταση 650 μέτρων από την στροφή του δρόμου, στην αριστερή πλευρά του, κρυμμένο μέσα σε θάμνους, βάτα και καλάμια.


  1. Γιώργος Μυτιληνός  "Τα παραδοσιακά πέτρινα γεφύρια του νομού Καβάλας"  2007 (Σελ. 112)

 

Χάρτης: 

Συντεταγμένες: 40.841320° Ν / 24.122108° Ε

Εκτύπωση

 

 

Φωτογραφίες: