Πεζοπορία στην Ικαρία

Το νησί της Ικαρίας είναι ένα μακρόστενο βουνό με την ράχη του κατά μήκος του άξονα ανατολής - δύσης, να ανεβοκατεβαίνει από τα 600 μέχρι τα 1040 μέτρα και να χωρίζει το νησί σε δύο μέρη: Το βόρειο με τις ήπιες πλαγιές, τις δασωμένες εκτάσεις και τα άφθονα τρεχούμενα νερά και το νότιο με το πετρώδες έδαφος, τις απότομες πλαγιές και τους εντυπωσιακούς γκρεμούς. Η Ικαρία χωρίς την έντονη τουριστική ανάπτυξη που συναντάμε σε άλλα νησιά του Αιγαίου κατάφερε να διατηρήσει πολλά από τα στοιχεία της τοπικής πολιτιστικής της παράδοσης. Μεταξύ αυτών και τα παλιά μονοπάτια που αποτελούσαν τις μοναδικές οδούς συγκοινωνίας του νησιού. Ακολουθώντας τα μπορούμε να γνωρίσουμε καλύτερα την άγνωστη αλλά ενδιαφέρουσα Ικαριώτικη ενδοχώρα, να απολαύσουμε λόγω των φυσικών ιδιαιτεροτήτων του νησιού σπάνια τοπία και εικόνες, να έρθουμε σε επαφή με την ιστορία του, την αρχιτεκτονική, τον τρόπο ζωής των κατοίκων. Τα μονοπάτια αυτά, παρόλο που έχουν εγκαταλειφθεί τα τελευταία χρόνια, διατηρούνται ακόμα σε πολύ καλή κατάσταση. Εδώ περιγράφονται τα σημαντικότερα και κυρίως αυτά που παρουσιάζουν ορειβατικό ενδιαφέρον. (Διασχίσεις – πρόσβαση στις ψηλότερες κορυφές – προσέγγιση σημαντικών ορθοπλαγιών κλπ). Τα περισσότερα από αυτά είναι σηματοδοτημένα χωρίς όμως να μπορούμε να στηριχθούμε πάντοτε στην σηματοδότηση. Τέλος δεν υπάρχουν χάρτες να παρέχουν πληροφορίες για πεζοπορικές διαδρομές, με εξαίρεση τον χάρτη που έχει εκδώσει η μη κερδοσκοπική εταιρία «Νέα Ικαρία» και που μπορείτε να προμηθευτείτε από το φωτογραφείο στο Χριστό Ραχών.

 

 

Καλό περπάτημα.

 

Θανάσης Δασκαλούδης

 

Ο παρακάτω χάρτης παρουσιάζει κατά προσέγγιση τις διαδρομές που περιγράφονται.

 

ikaria-path

 

 

Ο γύρος των Ραχών είναι η πιο γνωστή και πολυσύχναστη πεζοπορική διαδρομή της Ικαρίας. Το μονοπάτι ξεκινάει πίσω από το κέντρο «Πλειάδες» στον κεντρικό δρόμο λίγο πριν τον Αρμενιστή και ακολουθεί μια κυκλική διαδρομή μήκους 25 χιλιομέτρων που διατρέχει όλη την περιοχή των Ραχών περνώντας από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής ενώ πολλά από τα σημεία του μπορούν να αποτελέσουν αφετηρίες για μακρινότερες διαδρομές.

(Διάσχιση Κορυφογραμμής) (5 ώρες)

Η διαδρομή αυτή δεν ακολουθεί κάποιο από τα παλιά μονοπάτια που χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι της Ικαρίας για να επικοινωνούν αλλά διασχίζει την ράχη του νησιού από τα ανατολικά προς τα δυτικά περνώντας από τις ψηλότερες κορυφές. Γι' αυτό έχει και το μεγαλύτερο ορειβατικό ενδιαφέρον απ’ όλες τις άλλες διαδρομές του νησιού.

(3 ώρες)

Ακολουθούμε τον ανηφορικό τσιμεντόδρομο που ξεκινάει από την εκκλησία της Αρέθουσας και μας οδηγεί στα ψηλότερα σπίτια του. Αμέσως μετά την τελευταία στροφή του δρόμου συναντάμε διασταύρωση όπου στα αριστερά υπάρχει ξύλινη πινακίδα που δείχνει την πορεία προς το χωριό Χρυσόστομο που πρέπει να ακολουθήσουμε. Το μονοπάτι ανηφορίζει για λίγο και σε διακόσια περίπου μέτρα συναντά χωματόδρομο με τσιμεντένια δεξαμενή.
Το πιο γνωστό και αξιοποιημένο μονοπάτι στην Ικαρία είναι αυτό που συνδέει τo χωριό Μαυράτο με το Καψαλινό Κάστρο και στην συνέχεια με το Καραβόσταμο. Η κατάσταση του μονοπατιού είναι σε πολύ καλή κατάσταση αφού έχει καθαριστεί και συντηρηθεί πρόσφατα. Η διαδρομή ξεκινάει από το κέντρο του χωριού Μαυράτο όπου ακολουθούμε τον ανηφορικό τσιμεντόδρομο που μας οδηγεί στην Εκκλησία του χωριού.

(2 ώρες)

Το μονοπάτι αυτό διασχίζει το φαράγγι του Χάλαρη του μεγαλύτερου ποταμού της Ικαρίας και έχει επισκευαστεί και σηματοδοτηθεί από εθελοντές της SCI Hellas και την Κίνηση Πολιτών Ραχών Ικαρίας. Ακολουθούμε τον δρόμο από Να προς Καρκινάγρι όπου σε 500 μέτρα συναντάμε τον ποταμό Χάλαρη. Στο σημείο αυτό υπάρχει πινακίδα που δείχνει την αρχή της διαδρομής.

(3,5 ώρες)

 

Η διαδρομή αυτή είναι η συνέχεια της διαδρομής Χρυσόστομο - Πούντα με κατεύθυνση προς τα δυτικά. Απέναντι από το εκκλησάκι του Αγ. Δημητρίου στην Πούντα (βλ. διαδρομή Χρυσόστομο - Πούντα) προς τα δυτικά ανηφορίζουμε την ρεματιά στο μικρό δάσος από πρίνους που υπάρχει και συναντάμε το μονοπάτι ακριβώς πάνω από το δάσος στην πετρώδη πλαγιά.

(2,5 ώρες)

Ακολουθούμε την διαδρομή  Πούντα – Αμμούδια όπως περιγράφεται στην αντίστοιχη ενότητα μέχρι την θέση Σταυρί. Στο σημείο αυτό στρίβουμε αριστερά προς τα νότια και ακολουθούμε το κατηφορικό μονοπάτι που μας οδηγεί στην απότομη πλαγιά. Το μονοπάτι λαξευμένο στο βράχο σε αρκετά σημεία και ευδιάκριτο σε όλο του το μήκος με διαδοχικά ζικ-ζακ χάνει έδαφος και διέρχεται κάτω από τα απότομα βράχια της ορθοπλαγιάς του Παπουτσοκρύφτη.

(3,5 ώρες)

Το μονοπάτι αυτό είναι ένα από τα ομορφότερα της Ικαρίας. Κατασκευάσθηκε στο παρελθόν για να αποτελεί την κυρία οδό επικοινωνίας της δυτικής μεριάς του νησιού με την πρωτεύουσα, τον Αγ. Κήρυκο. Και γι’ αυτό, παρόλο που έχει εγκαταλειφθεί εδώ και πολλά χρόνια, διατηρείτε σε πολύ καλή κατάσταση.

(3 ώρες)

 Από την πλατεία του Χριστού των Ραχών παίρνουμε την κυκλική πορεία του γύρου των Ραχών ακολουθώντας τις κόκκινες πατημασιές προς το χωριό Καρυδιές. Στο σημείο 9 της πορείας (ο γύρος των Ραχών έχει αριθμημένα σημεία με ανάλογες ταμπέλες στη διαδρομή) στρίβουμε δεξιά όπως δείχνει και η ταμπέλα στον πέτρινο τοίχο για να κατευθυνθούμε προς τα Αμμούδια και τον Μαγγανίτη.